وضعیت زندگی و حقوق شهروندی مسلمانان در آلمان چگونه است؟
تاریخچه ورود مسلمانان به آلمان:
با شروع جنگ اول بالکان و به تصرف درآمدن بخش عظیمی از امپراتوری عثمانی توسط کشورهای حوزه بالکان، ترک نژادهای بسیاری که بیشتر آن‌ها مسلمان بودند، در طی این جنگ‌ها کشته شدند یا به اسارت این کشورها درآمدند. البته عده دیگری نیز بر اثر فشارهای مداوم خانه و شغل خود را رهاکرده و تصمیم به مهاجرت گرفتند.
این جنگ‌ها، بهانه ای برای مهاجرت مسلمانان به آلمان شد. هرچند اوایل، جمعیت مهاجران مسلمان به رسمیت شناخته نمی‌شد، اما در سال 1958 پناهندگانی از شوروی و یوگسلاوی دست به تشکیل اداره مذهبی آوارگان مسلمان در جمهوری فدرال آلمان و برلین زدند که نتیجه آن، چاپ نشریه‌ای به نام “مهاجرین” در کشور آلمان است. با شکوفایی اقتصادی آلمان و نیاز مبرم به استخدام نیروی کارگر خارجی تعداد کارگران خارجی به ویژه کارگران ترک مسلمان سه برابر شد؛ بنابراین جمعیت مسلمانان در آلمان پس از پروتستا‌ن‌ها و کاتولیک‌ها سومین گروه مذهبی آلمان را تشکیل می‌دهند.
حضور مسلمانان در آلمان:
نباید تعداد مهاجران ترک را با تعداد مسلمانان در کشور آلمان برابر دانست؛ چراکه تعداد قابل توجهی از ترکان مهاجر از مسیحیان ارتدوکس هستند. طبق سرشماری که در سال 1987 در آلمان صورت گرفته است، بسیاری از ترکان حاضر نبودند خود را مسلمان بنامند، این در حالی است که بیش از 5 هزار نفر از آلمانی تبارها، دین اسلام را پذیرفته‌اند و مسلمان شدند. در حال حاضر، حدود 48 هزار مسلمان در آلمان زندگی می‌کنند که از این تعداد 40 % مسلمان شیعه و بقیه مسلمانان سنی، علوی، اسماعیلی و احمدیه هستند.
امروزه مسلمانان با داشتن چنین جمعیتی از شهروندان مهم در آلمان به شمار می‌روند و دولت آلمان علاوه بر سیاست‌گذ0اری‌‌هایی در خصوص برقراری بهبود روابط مذاهب مختلف، با پیگیری سیاست برقراری ارتباط بین مسلمانان و مسیحیان و ایجاد تفاهم بهتر بین آن‌ها، تصویر مثبتی از خود نسبت به سایر دولت‌های اروپایی نظیر فرانسه و انگلیس در اذهان مسلمانان ایجاد کرده است.
به همین دلیل است که مسلمانان در آلمان نسبت به سایر کشورهای اروپایی از تسهیلات و امکانات بهتری برخوردار هستند. برای مثال، بانوان می‌توانند با حجاب کامل در مدارس بدون هیچگونه
محدودیتی حاضر شوند.
حقوق شهروندی مسلمانان در آلمان
حقوق شهروندی در آلمان فارغ از هر نژاد و مذهبی و تنها به عنوان یک انسان، تعیین شده‌است. برخورداری از حقوقی کاملا یکسان در برابر قانون برای تمام کسانی که تابعیت آلمان را دارند از مهاجر مسلمان گرفته تا مسیحی، یهودی و …، کاملا از مزایای شهروندی در آلمان برخوردارهستند. بیشتر مسلمانان در آلمان یا در این کشور متولد شده اند و یا سالیان طولانی در آلمان ساکن هستند. البته به دست آوردن شهروندی کار آسانی نیست و متقاضیان باید این مراحل را پشت سر بگذارند:
دست کم 8 سال در آلمان اقامت داشته باشد.
” Einburgerungstest “2. شرکت در آزمون شهروندی
هدف از این امتحان آشنایی با حقوق، قوانین اجتماعی و شیوه زندگی در آلمان است، و متقاضی باید از 33 سوال مطرح شده حداقل به 17 سوال آن پاسخ مثبت دهند.
:(B1)3. داشتن سند معتبر
آشنایی با زبان آلمانی به حدی که شخص بتواند امور زندگی خود را در آلمان پیش ببرد.
دریافت شهروندی آلمان منوط به از دست دادن تابعیت اول برای شهروندان خارجی می‌باشد.
توانایی کسب معیشت برای مصارف زندگی خود بدون نیاز به کمک‌های اجتماعی.
کسب شهروندی برا افراد بالای 18 سال 255 یورو و برای افراد زیر 18 سال 51 یورو هزینه دارد.
حقوق و مزایای شغلی مسلمانان در آلمان
حقوق و مزایا در تمامی مشاغل برای افراد مسلمان و غیرمسلمان در آلمان یکسان است. طبق قوانین آلمان، هیچ کارفرمایی نمی‌تواند به دلیل مذهب یا نژاد، کارمند و یا کارگر خود را از حقوق و مزایای کاری محروم کند. قوانین کار دقیق و منظم، نظارت درست بر روی اجرای قوانین، جریمه‌های سنگین، برای همه قانون شکنان، در نظر گرفتن حقوق مساوی برای کارمند و کارفرما و… همه و همه دلیلی بر آن شده است تا شهروندان در آلمان زندگی راحتی داشته باشند. البته آلمان جزو معدود کشورهایی است که قوانین کار برای تمام شهروندان خود به صورت عادلانه و بدون در نظر گرفتن مذهب و ملیت به اجرا درمی‌آورد، از این رو شرایط کار برای همه شهروندان یکسان است. درواقع این تساوی آسان بدست نیامده است! به عنوان مثال؛ تا چند سال قبل بانوان محجبه نمی‌توانستند در برخی از شرکت‌ها و موسسات استخدام شوند. امروزه این طرز تفکر کنار گذاشته شده و تمام افراد با پوشش اسلامی نیز می‌توانند در موقعیت شغلی خود به کار مشغول شوند. البته جای هیچگونه نگرانی نیست چراکه بیش از 90% کارفرماها بدون در نظر گرفتن مذهب این قانون را رعایت می‌کنند.
وضعیت مساجد در آلمان:
در حال حاضر در آلمان 18 مسجد رسمی وجود دارد. قدیمی‌ترین مسجد در آلمان در شهر برلین قرار گرفته است. این مسجد در محله (ویلمر سدورف) قرار گرفته و معماری شبیه به تاج محل دارد. همچنین در آلمان مسلمانان برای ساخت مسجد، باید از سازمان‌های مربوطه مجوزهای الزامی را کسب کنند و هیچ محدودیتی ندارند. همچنین مسلمانان در آلمان می‌توانند تمام فرایض دینی مانند نمازهای روزانه، نماز جماعت و … را نیز بدون هیچ محدودیتی به جا آورند. در آلمان تا چندی پیش گفتن اذان با صدای بلند مجاز نبود اما با رایزنی‌هایی که انجام شد مساجد می‌توانند در اوقات شرعی صدای اذان را پخش کنند. علاوه بر مسجد، مراکز اسلامی نیز در آلمان فعال است و به تبلیغ دین اسلام مشغول هستند. از مراکز اسلامی معروف در آلمان می‌توان به حوزه مرکز اسلامی هامبورگ (مسجد امام علی) که به دستور آیت الله بروجردی ساخته شده اشاره کرد. در واقع این مرکز اسلامی یک مرکز بین المللی است که ایرانی‌ها، افغان‌ها، عرب‌ها، پاکستانی‌ها و آلمانی‌های مسلمان در آن برنامه‌های مذهبی و فرهنگی اجرا می‌کنند. همچنین هزینه‌های این مرکز در آلمان از امور خیریه تامین می‌شود.
برگزاری مراسم مذهبی مسلمانان در آلمان
دین اسلام مانند تمام ادیان الهی دیگر، مراسم مذهبی و گردهمایی‌های خاص خود را دارد. براساس قانون کشور آلمان تمامی مذاهب می‌توانند با گرفتن مجوز، آیین‌های مذهبی خود را برگزار کنند.
بر همین اساس مسلمانان (شیعه و سنی) نیز، مجاز به برگزاری مراسم مذهبی خود هستند و پلیس آلمان نظم و امنیت تمام مراسم‌های مذهبی مسلمانان را به عهده دارد. مسلمانان شیعه هرساله در ایام تاسوعا و عاشورا مجوزهای لازم را از شهرداری دریافت می‌کنند و می‌توانند با حضور در خیابان‌هایی که اعلام شده است، مراسم عزاداری امام حسین را بدون مزاحمت برگزار کنند. مراسم‌های عید فطر و قربان که از اعیاد مهم مسلمانان به شمار می‌رود نیز در مساجد انجام می‌شود. همچنین در تمام مساجد نماز جمعه برگزار شده و مبلغان مذهبی مجاز به تبلیغ دین اسلام هستند.
